Although they were never to meet and corresponded only briefly, Catharine Macaulay and Mary Wollstonecraft shared a mutual admiration and a strong intellectual bond. Macaulay’s work had a profound and lasting effect on Wollstonecraft, and she developed and expanded on many of Macaulay’s ideas. While she often took these in a different direction, there remains a great synergy between their ideas to the extent that we can understand Wollstonecraft’s own feminist arguments by approaching them through the frameworks and ideas that (...) Macaulay provided. These included the principles of classical republicanism, particularly in its understanding of the values of freedom, equality and virtue, and an understanding of reason as grounded in immutable principles that apply equally to both sexes. On the question of women’s freedom and social equality with men, I argue that though Macaulay sets up the problem in far richer and more detailed philosophical terms, in the end it is Wollstonecraft that has the more compelling account of its far-reaching social implications and of how this might be addressed. (shrink)

In Wollstonecraft’s early writings, she articulates the foundational theological and philosophical principles that would underpin her work throughout her career. One difference between her early and later work lies in the way that the values to which she refers are combined. Whereas Wollstonecraft at first appeals to the separate ideals of independence, equality, and virtue, from the 1790s onwards she integrates these into a characteristic republican framework that was in common use amongst dissenting theorists at the time. The set of (...) values on which Wollstonecraft draws, and the version of the republican framework that she develops, closely resemble those of Richard Price with whose work she was familiar. Examining the structural similarities between their respective models, I argue, gives us an insight into the systematic manner of aspects of Wollstonecraft’s own thought. It also allows us to see how Wollstonecraft goes beyond the republicanism of Price and others as she develops her own feminist solutions to the problems of structural domination. (shrink)

While the image of the slave as the antithesis of the freeman is central to republican freedom, it is striking to note that slaves themselves have not contributed to how this condition is understood. The result is a one-sided conception of both freedom and slavery, which leaves republicanism unable to provide an equal and robust protection for historically outcast people. I draw on the work of Frederick Douglass – long overlooked as a significant contributor to republican theory – to show (...) one way why this is so. Focusing the American Revolution, the subsequent republican government established new political institutions to maintain the collective interests of the whole population. The political revolution was held in place by processes of public reason that reflected the values and ideas of the people that had rebelled. The black population, however, had not been part of this revolution. After emancipation, black Americans were required to accept terms of citizenship that had already been defined, leaving them socially dominated, subject to the prejudices and biases within the prevailing ideas of public discourse. Douglass argued that republican freedom under law is always dependent on a more fundamental revolution, that he calls a ‘radical revolution in thought’, in which the entire system of social norms and practices are reworked together by members of all constituent social groups – women and men, black and white, rich and poor – so that it reflects a genuinely collaborative achievement. Only then can we begin the republican project of contestatory freedom as independence or non-domination that today’s republicans take for granted. (shrink)

In spite of its everyday connotations, the term independence as republicans understand it is not a celebration of individualism or self-reliance but embodies an acknowledgement of the importance of personal and social relationships in people’s lives. It reflects our connectedness rather than separateness and is in this regard a relational ideal. Properly understood, independence is a useful concept in addressing a fundamental problem in social philosophy that has preoccupied theorists of relational autonomy, namely how to reconcile the idea of individual (...) human agency with the inevitable and necessary influence of other people, both directly and indirectly. I derive my account from the work of Mary Wollstonecraft and Catharine Macaulay, whose contributions have remained largely overlooked by current republican theorists. I have three purposes in this chapter. First, I set out the relational character of independence. Secondly, I outline a republican approach to the problem of structural social threats to agency. Finally, I hope to establish the basis for a fruitful dialogue between republicans and relational autonomy theorists on the requirements and dynamics of individual agency and freedom in oppressive social situations. I identify three distinctive features of the internal logic of freedom as independence that give it a relational character: it always locates the person within a community; there is a mediating role played by the notion of arbitrariness in connecting individual and collective perspectives; a causal relationship exists linking each person’s freedom as independence such that that the dependence of one class of persons jeopardizes the independence of the whole community. (shrink)

Catharine Macaulay was one of the most significant republican writers of her generation. Although there has been a revival of interest in Macaulay amongst feminists and intellectual historians, neo-republican writers have yet to examine the theoretical content of her work in any depth. Since she anticipates and addresses a number of themes that still preoccupy republicans, this neglect represents a serious loss to the discipline. I examine Macaulay’s conception of freedom, showing how she uses the often misunderstood notion of virtue (...) to reconcile the individual and collective elements inherent in the republican model. In her own analysis of the deep-rooted social obstacles that stand in the way of women becoming free, Macaulay identifies a serious problem that confronts all republicans, namely how to secure freedom in the face of entrenched structural imbalances that systematically disadvantage certain classes of person. In the end, I conclude that Macaulay herself cannot overcome the issues she raises. This in no way diminishes the importance of her work since her diagnosis is as relevant today as in her own time. (shrink)

This article arises indirectly out of the development of a particular approach, called ATT-Meta, to the understanding of some types of metaphorical utterance. However, the specifics of the approach are not the focus of the present article, which concentrates on some general issues that have informed, or arisen from, the development of the approach. The article connects those issues to the questions of metaphorical meaning and truth. -/- A large part of the exploration of metaphor in fields such as Cognitive (...) Linguistics and natural language Pragmatics takes metaphor to rest on complex mappings between a target subject matter and a source subject matter (see, e.g., Lakoff 1993, 2008). This is one main way in which some aspects of the source, generally including some structural aspects, can have parallels in the target. It is typical for much, and perhaps the whole, of the meaning of a metaphorical expression to be explained by means of these parallels. We will talk about “parallelism” rather than “isomorphism,” or even “analogy,” because “isomorphism” implies a strict one-to-one correspondence between items in the source scenario and items in the target scenario, and analogy theorists often hold that analogy rests on isomorphism. We wish not to prejudge the question of whether looser, messier forms of parallelism are sometimes needed. Also, we will talk about parallels rather than mappings, because our discussion will embrace the question of parallelism that may be discernible, albeit implicitly, in accounts of metaphor that are not presented as being based on mappings. Three main cases of such accounts are Relevance Theory (RT: e.g., Sperber & Wilson 2008, Wilson & Carston 2006), the categorization-based or "class-inclusion“ approach (Glucksberg 2008), and Ritchie’s (2006) CLST account (Context-Limited Simulation Theory). -/- One main issue we will address is that of substantial non-parallelism that can exist between source and target subject-matters in metaphor: more precisely, the issue that there may be source aspects that are exploited by the utterance and have a deep effect on metaphorical interpretation but that do not themselves have a natural parallel in the target subject-matter (although we will point out that artificial parallels can generally be created). This is part of a broader point that the content of metaphorical discourse should often be seen as being derived in a rather holistic way from several metaphorical bits of the discourse, which conspire to describe some source-domain scenario, rather than being derived by putting together metaphorical meanings of each metaphorical bit (even if each bit could in principle be assigned its own separate metaphorical meaning). As a result, we suggest that it is misguided to think of the propositions making up the content (or, if you like, "meaning“) about the target scenario that is being described is a matter of metaphorical meaning of specific grammatical units such as sentences, clauses or other constituents that a traditional semantic theory would assign propositional meaning to. Rather, grammatical units (that are to be taken metaphorically) have meanings in source-domain terms; content in target-domain terms is derived from the source-domain scenario depicted by those units and fleshed out through inference; and the target-domain content is only (in general) fuzzily relatable to particular grammatical units. This view is on a spectrum at whose extreme point we could place Davidson’s (1984) view that metaphors only have literal (i.e., source-domain) meanings, with other effects on the understander not being a matter of propositional content. However, on our view it is proper to take metaphorical discourse as having non-literal meaning, couched as a collection of propositions, among other things possibly; it is just that the propositions are not to be thought of (in general) as meaning of specific sentences, clauses or other grammatical units rather than of a possibly only fuzzily delineated piece of discourse. -/- A second main concern of the article is the question of how much, and what types of, inference are involved in the derivation of metaphorical meaning. While our own ATT-Meta approach accords with, amongst other accounts, Relevance Theory (RT) as to the centrality of inference in metaphor interpretation, we disagree with RT on its claim that metaphor interpretation is a matter of (a relatively high degree of) concept "broadening“ and (often) "narrowing“. We argue that almost all inference can in fact be theoretically re-described as concept broadening and/or narrowing, and what is left over should be included in the metaphor interpretation process anyway. Thus, the RT claim about broadening and narrowing really just says that inference, of unrestricted type, is involved in metaphor understanding, in accord with what ATT-Meta claims. (shrink)

We consider the varieties and directions of influence that the source and target domains involved in a conceptual metaphor can have on each other during the course of understanding metaphorical utterances based on the metaphor. Previous studies have been restricted both as to direction of influence and as to type of influence. They have been largely confined to the “forward” (source to target) direction of influence, and they have concentrated on the transfer of features or propositions and (to some extent) (...) the highlighting of aspects of a domain. By contrast, this article stresses the importance both of other varieties of influence (e.g., transfer of queries and uncertainty effects) and of “reverse” influence (target to source). We seek to curb the natural tendency to think that, because metaphor involves an overall move from source to target, therefore all inter-domain influences in the course of understanding go in that direction. The bulk of the article explores the theoretical issues involved. These issues have arisen out of a reasoning-based approach to metaphor, seeking to make best use of information from metaphorical utterance, context, source and target domains, and known metaphorical mappings, by applying a complex overall reasoning process. The article briefly explains the thorough implementation of reverse influence in a computer program for metaphorical reasoning called ATT-Meta, although the theoretical considerations are relevant to all disciplines concerned with metaphor. We make some suggestions for further computational and psychological research on metaphor. (shrink)

In recent years, educational institutions have started using the tools of commercial data analytics in higher education. By gathering information about students as they navigate campus information systems, learning analytics “uses analytic techniques to help target instructional, curricular, and support resources” to examine student learning behaviors and change students’ learning environments. As a result, the information educators and educational institutions have at their disposal is no longer demarcated by course content and assessments, and old boundaries between information used for assessment (...) and information about how students live and work are blurring. Our goal in this paper is to provide a systematic discussion of the ways in which privacy and learning analytics conflict and to provide a framework for understanding those conflicts. -/- We argue that there are five crucial issues about student privacy that we must address in order to ensure that whatever the laudable goals and gains of learning analytics, they are commensurate with respecting students’ privacy and associated rights, including (but not limited to) autonomy interests. First, we argue that we must distinguish among different entities with respect to whom students have, or lack, privacy. Second, we argue that we need clear criteria for what information may justifiably be collected in the name of learning analytics. Third, we need to address whether purported consequences of learning analytics (e.g., better learning outcomes) are justified and what the distributions of those consequences are. Fourth, we argue that regardless of how robust the benefits of learning analytics turn out to be, students have important autonomy interests in how information about them is collected. Finally, we argue that it is an open question whether the goods that justify higher education are advanced by learning analytics, or whether collection of information actually runs counter to those goods. (shrink)

There is increasing concern about “surveillance capitalism,” whereby for-profit companies generate value from data, while individuals are unable to resist (Zuboff 2019). Non-profits using data-enabled surveillance receive less attention. Higher education institutions (HEIs) have embraced data analytics, but the wide latitude that private, profit-oriented enterprises have to collect data is inappropriate. HEIs have a fiduciary relationship to students, not a narrowly transactional one (see Jones et al, forthcoming). They are responsible for facets of student life beyond education. In addition to (...) classrooms, learning management systems, and libraries, HEIs manage dormitories, gyms, dining halls, health facilities, career advising, police departments, and student employment. HEIs collect and use student data in all of these domains, ostensibly to understand learner behaviors and contexts, improve learning outcomes, and increase institutional efficiency through “learning analytics” (LA). ID card swipes and Wi-Fi log-ins can track student location, class attendance, use of campus facilities, eating habits, and friend groups. Course management systems capture how students interact with readings, video lectures, and discussion boards. Application materials provide demographic information. These data are used to identify students needing support, predict enrollment demands, and target recruiting efforts. These are laudable aims. However, current LA practices may be inconsistent with HEIs’ fiduciary responsibilities. HEIs often justify LA as advancing student interests, but some projects advance primarily organizational welfare and institutional interests. Moreover, LA advances a narrow conception of student interests while discounting privacy and autonomy. Students are generally unaware of the information collected, do not provide meaningful consent, and express discomfort and resigned acceptance about HEI data practices, especially for non-academic data (see Jones et al. forthcoming). The breadth and depth of student information available, combined with their fiduciary responsibility, create a duty that HEIs exercise substantial restraint and rigorous evaluation in data collection and use. (shrink)

“Big Data” and data analytics affect all of us. Data collection, analysis, and use on a large scale is an important and growing part of commerce, governance, communication, law enforcement, security, finance, medicine, and research. And the theme of this symposium, “Individual and Informational Privacy in the Age of Big Data,” is expansive; we could have long and fruitful discussions about practices, laws, and concerns in any of these domains. But a big part of the audience for this symposium is (...) students and faculty in higher education institutions (HEIs), and the subject of this paper is data analytics in our own backyards. Higher education learning analytics (LA) is something that most of us involved in this symposium are familiar with. Students have encountered LA in their courses, in their interactions with their law school or with their undergraduate institutions, instructors use systems that collect information about their students, and administrators use information to help understand and steer their institutions. More importantly, though, data analytics in higher education is something that those of us participating in the symposium can actually control. Students can put pressure on administrators, and faculty often participate in university governance. Moreover, the systems in place in HEIs are more easily comprehensible to many of us because we work with them on a day-to-day basis. Students use systems as part of their course work, in their residences, in their libraries, and elsewhere. Faculty deploy course management systems (CMS) such as Desire2Learn, Moodle, Blackboard, and Canvas to structure their courses, and administrators use information gleaned from analytics systems to make operational decisions. If we (the participants in the symposium) indeed care about Individual and Informational Privacy in the Age of Big Data, the topic of this paper is a pretty good place to hone our thinking and put into practice our ideas. (shrink)

Higher education institutions are mining and analyzing student data to effect educational, political, and managerial outcomes. Done under the banner of “learning analytics,” this work can—and often does—surface sensitive data and information about, inter alia, a student’s demographics, academic performance, offline and online movements, physical fitness, mental wellbeing, and social network. With these data, institutions and third parties are able to describe student life, predict future behaviors, and intervene to address academic or other barriers to student success (however defined). Learning (...) analytics, consequently, raise serious issues concerning student privacy, autonomy, and the appropriate flow of student data. We argue that issues around privacy lead to valid questions about the degree to which students should trust their institution to use learning analytics data and other artifacts (algorithms, predictive scores) with their interests in mind. We argue that higher education institutions are paradigms of information fiduciaries. As such, colleges and universities have a special responsibility to their students. In this article, we use the information fiduciary concept to analyze cases when learning analytics violate an institution’s responsibility to its students. (shrink)

"We wish this volume to be a sure companion to the study of free will, broadly construed to include action theory, moral and legal responsibility, and cohort studies feathering off into adjacent fields in the liberal arts and sciences. In addition to general coverage of the discipline, this volume attempts a more challenging and complementary accompaniment to many familiar narratives about free will. In order to map out some directions such accompaniment will take, in this introduction we anchor the thirty (...) contributions to this volume in some common history from which they arise, and attempt to indicate where future work in free will and moral responsibility will–and has already begun to–depart from that history." -Excerpt from Introduction. ... ... To read full introduction, (1) download attached file or (2) follow wiley_dot_com link below, click "Read An Excerpt", then click :Excerpt 3:(pdf)". (shrink)

Biological ontologies are used to organize, curate, and interpret the vast quantities of data arising from biological experiments. While this works well when using a single ontology, integrating multiple ontologies can be problematic, as they are developed independently, which can lead to incompatibilities. The Open Biological and Biomedical Ontologies Foundry was created to address this by facilitating the development, harmonization, application, and sharing of ontologies, guided by a set of overarching principles. One challenge in reaching these goals was that the (...) OBO principles were not originally encoded in a precise fashion, and interpretation was subjective. Here we show how we have addressed this by formally encoding the OBO principles as operational rules and implementing a suite of automated validation checks and a dashboard for objectively evaluating each ontology’s compliance with each principle. This entailed a substantial effort to curate metadata across all ontologies and to coordinate with individual stakeholders. We have applied these checks across the full OBO suite of ontologies, revealing areas where individual ontologies require changes to conform to our principles. Our work demonstrates how a sizable federated community can be organized and evaluated on objective criteria that help improve overall quality and interoperability, which is vital for the sustenance of the OBO project and towards the overall goals of making data FAIR. Competing Interest StatementThe authors have declared no competing interest. (shrink)

“Could a machine think?” asks John R. Searle in his paper Minds, Brains, and Programs. He answers that “only a machine could think1, and only very special kinds of machines, namely brains.”2 The subject of this paper is the analysis of the aforementioned question through presentation of the symbol manipulation approach to intelligence and Searle's well-known criticism to this approach, namely the Chinese room argument. The examination of these issues leads to the systems reply of the Chinese room argument and (...) tries to illustrate that Searle's response to the systems reply does not detract from the symbol manipulation approach. (shrink)

In this article, M. Beatrice Fazi takes up Media Theory’s invitation to engage with Alan Díaz Alva’s analysis of her philosophical work on contingency in computation. The central argument of Fazi’s Contingent Computation: Abstraction, Experience, and Indeterminacy in Computational Aesthetics is that computation can be productive of ontological novelty. This piece revisits that argument in the light of the technological developments that have occurred since 2018, when the book was published. Focusing on generative artificial intelligence (generative AI), the article (...) considers how the concepts of generativity, aesthetics and contingency are tackled in the book and in present-day debates about generative AI systems. (shrink)

Bilim felsefesinin en temel problemlerinden biri olan sınırlandırma problemi belirli bir ölçüt vasıtası ile bilimi, bilimsel olmayan ya da sahte/sözde bilim olan etkinliklerden ayırt edip edemeyeceğimizi konu edinmektedir. Literatüre baktığımızda felsefeciler –özellikle bilim felsefecileri– bilimin doğasını karakterize etme girişiminde bulunurken bilim dilinin mantıksal yapısına ya da bilimin tarihsel süreçlerine odaklanarak, bilimi bilimsel olmayan ya da sahte-bilim olan etkinliklerden ayırt etmişlerdir. Bu çalışma ise farklı bir yaklaşım benimseyerek sınırlandırma problemine, felsefecilerin değil, bilim insanlarının perspektifi ile bakmayı amaçlamaktadır. Bu sebeple alanında deneyimli (...) ve çeşitli bilim dallarında profesör olan otuz bilim insanı ile niteliksel araştırma yöntemlerinden biri olan yapılandırılmış görüşme tekniği uygulanmıştır. Bu görüşmeler aracılığıyla bilim insanlarının sınırlandırma problemi hususunda öne sürdükleri görüşler açığa çıkartılıp değerlendirilmiştir. Değerlendirme neticesinde üç temel bulguya ulaşılmıştır. İlki, sınırlandırma problemine ilişkin sorularımıza bilim insanları tarafından getirilen yanıtların birçoğu temel felsefi yaklaşımlarla uyuşmaktadır. Elde ettiğimiz verileri farklı temalar altında analiz ettiğimiz bu çalışmada, sınırlandırma problemine dair yaygın felsefi görüşlerin, bilim insanlarının görüşleri ile anlamlı benzerlikler taşıdığı kısımlar vurgulanmıştır. İkincisi, sınırlandırma problemi ve bu problemlerle ilişkili diğer meseleler üzerinde felsefi olarak sağlanamayan uzlaşma, bilim insanları arasında da mevcuttur. Ne var ki bu ihtilaf dengeli bir biçimdedir, öyle ki benzer yanıtlara sahip olan bilim insanları baskın bir grup sayısına ulaşmamıştır. Üçüncü ve son olarak, bilim insanlarının bilim felsefesinin temel problemlerine yüksek oranda yabancı olduğu görülmektedir. Bu bulgu, her ne kadar nicel olmayan bir yolla ölçülmüşse de verilerin dikkatli analizi durumun bu yönde olduğunu göstermektedir. Tüm bu temel bulgular ışığında, genel değerlendirmemiz, farklı türden yapılandırılmış görüşmelerin çok daha detaylı sonuçlar temin edebileceğidir. (shrink)

A review of the third edition of Women and Values, edited by M. Pearsall.

Bilimsel soyutlama temsil edilecek belirli bir hedefin sahip olduğu bazı özelliklerin ihmal edilmesi işlemidir. Her temsil tanım gereği soyutlama içermektedir. Nitekim temsili yapılacak ya da modellenecek hedef sistemde ihmal edilmesi uygun görülen birçok faktör bulunmaktadır. Soyutlamanın bilimsel araştırma için vazgeçilmez bir unsur olduğu fikri tartışma götürmeyecek düzeyde bir hakikat olarak görülmektedir. Ne var ki temsile ilişkin bu işlemin doğası hususunda böylesi tartışmasız bir hakikate sahip değiliz. Bu makalede, ilk olarak, soyutlamaya ait felsefi literatürde yer alan kimi standart görüşleri ele (...) alıyorum. Daha sonra standart görüşlere göre soyutlamanın çok daha rafine versiyonu detaylı olarak analiz edip bu görüşün, bilimde görsel temsillerden biri olan kartografik haritalar için yeterli bir kuramsal zemin sağlamadığını ileri sürüyorum. (shrink)

Bu çalışmanın amacı, okuma kültürünün geliştirilmesine yönelik aile farkındalık programının (OKGYAFP) çocukta okuma kültürü oluşturmaya yönelik aile yeterliliğine etkisini belirlemek ve ailelerin OKGYAFP deneyimlerinin okuma kültürü oluşturmaya yönelik yeterliliklerini nasıl değiştirdiğini keşfetmektir. Bu nedenle çalışmada karma yöntem araştırma desenlerinden açımlayıcı sıralı karma desen kullanılmıştır. Araştırmanın nicel aşamasında öntest-sontest kontrol gruplu yarı deneysel desen tercih edilmiştir. Nitel aşamasında ise odak grup görüşmeleri yapılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunun katılımcılarını Aydın ili Köşk ilçesinde bulunan bir devlet okulunun iki 2. sınıf şubesinin gönüllü velileri (n=30) (...) oluşturmuştur. Nitel boyutunun çalışma grubunu ise araştırmanın deney grubunda yer alan velilerden gönüllü 10 kişi oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak Okuma Kültürü Oluşturmada Aile Yeterliliği Ölçeği ve görüşme formu kullanılmıştır. Bu araştırmanın nicel verilerinin analizi için betimsel istatistiklerin yanı sıra tek yönlü kovaryans analizinden (ANCOVA) yararlanılmıştır. Nitel veriler ise içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Araştırmanın bulgularına göre deney grubu velilerinin okuma kültürü oluşumunda aile yeterliliği son test puanlarının anlamlı düzeyde farklılaştığı görülmüştür. Ayrıca OKGYAFP’nin deney grubunu oluşturan veliler üzerinde okuma kültürü ediniminde aile yeterliliği noktasında yüksek etkiye sahip olduğu bulgusuna da ulaşılmıştır. Araştırma sonucunda aileler programın okuma kültürü bağlamında farkındalık oluşturduğunu ifade etmiştir. Katılımcı ailelerin programın sonunda okuma kültürü oluşturmada aile yeterliliği düzeyleri ile programa ilişkin görüşlerinin tam olarak örtüştüğü de görülmüştür. (shrink)

Due to his significant role in the development of computer technology and the discipline of artificial intelligence, Alan Turing has supposedly subscribed to the theory of mind that has been greatly inspired by the power of the said technology which has eventually become the dominant framework for current researches in artificial intelligence and cognitive science, namely, computationalism or the computational theory of mind. In this essay, I challenge this supposition. In particular, I will try to show that there is (...) no evidence in Turing’s two seminal works that supports such a supposition. His 1936 paper is all about the notion of computation or computability as it applies to mathematical functions and not to the nature or workings of intelligence. On the other hand, while his 1950 work is about intelligence, it is, however, particularly concerned with the problem of whether intelligence can be attributed to computing machines and not of whether computationality can be attributed to human intelligence or to intelligence in general. (shrink)

Non-cognitivists claim that thick concepts can be disentangled into distinct descriptive and evaluative components and that since thick concepts have descriptive shape they can be mastered independently of evaluation. In Non-Cognitivism and Rule-Following, John McDowell uses Wittgenstein’s rule-following considerations to show that such a non-cognitivist view is untenable. In this paper I do several things. I describe the non-cognitivist position in its various forms and explain its driving motivations. I then explain McDowell’s argument against non-cognitivism and the Wittgensteinian considerations upon (...) which it relies, because this has been sufficiently misunderstood by critics and rarely articulated by commentators. After clarifying McDowell’s argument against non-cognitivism, I extend the analysis to show that commentators of McDowell have failed to appreciate his argument and that critical responses have been weak. I argue against three challenges posed to McDowell, and show that the case of thick concepts should lead us to reject non-cognitivism. (shrink)

This is a Turing Machine which computes the exponential function f(x,y) = xˆy. Instructions format and operation of this machine are intended to best reflect the basic conditions outlined by Alan Turing in his On Computable Numbers, with an Application to the Entscheidungsproblem (1936), using the simplest single-tape and single-symbol version, in essence due to Kleene (1952) and Carnielli & Epstein (2008). This machine is composed by four basic task machines: one which checks if exponent y is zero, a (...) second which checks if base x is zero, a third that is able to copy the base, and a fourth able to multiply multiple factors (in this case, factors will be all equal). They were conveniently separated in order to ease the reader's task to understand each step of its operation. We adopt the convention that a number n is represented by a string of n+1 symbols "1". Thus, an entry (x, y) will be represented by two respective strings of x+1 and y+1 symbols "1", separated by a single "0" (or a blank), and as an output, this machine will generate a string of (xˆy)+1 symbols "1". Some of the instructions are followed by a brief description of what's going on. (shrink)

In 1951 John Rawls expressed these convictions about the fundamental issues in metaethics: [T]he objectivity or the subjectivity of moral knowledge turns, not on the question whether ideal value entities exist or whether moral judgments are caused by emotions or whether there is a variety of moral codes the world over, but simply on the question: does there exist a reasonable method for validating and invalidating given or proposed moral rules and those decisions made on the basis of them? For (...) to say of scientific knowledge that it is objective is to say that the propositions expressed therein may be evidenced to be true by a reasonable and reliable method, that is, by the rules and procedures of what we may call "inductive logic"; and, similarly, to establish the objectivity of moral rules, and the decisions based upon them, we must exhibit the decision procedure, which can be shown to be both reasonable and reliable, at least in some cases, for deciding between moral rules and lines of conduct consequent to them.1 In this passage Rawls reconfigured the issue of moral objectivity and so reoriented the practice of metaethics from linguistic analysis to rational methodology. In so doing, his work has provided inspiration to philosophers as disparate in normative views as Thomas Nagel,2 Richard Brandt3, Alan Gewirth4, and David Gauthier.5 Rawls replaced the Moorean question, Do moral terms refer? with the Rawlsian question, Can moral judgments be the outcome of a rational and reliable procedure? He later gave a resoundingly positive answer to this question6 and later still, a more tentative one.7 Rawls' considered qualification of his earlier enthusiasm about the extent to which moral philosophy could be "part of the theory of rational choice"8 is a tribute to the seriousness with which he took his critics' objections. (shrink)

Bilim tarihi çalışmaları belirli bir bilim imgesi ışığında yapılır ve söz konusu imgeyi yeniden üretir. Bu nedenle bilim tarihi ve bilim felsefesi bir bütün olarak ele alınmalıdır. Ancak var olan bilim tarihi yazımı geleneği kimi zaman bilim felsefesi alanında bazı önemli değişimleri yansıtmayı güçleştirmektedir. Bu yazıda Mary Anning örneği üzerinden gözlemin kuram yüklü olduğu görüşünün bilim tarihi yazımını nasıl yönlendirmesi gerektiğini tartıştım. -/- Research in history of science is conducted in light of some image of science and in the end (...) it reproduces that image. Hence history of science and philosophy of science should be considered as a whole. Yet the existing tradition in historiography of science sometimes obstructs reflecting some important changes in philosophy of science. In this article I discussed how the view that observation is theory laden, should influence historiography of science by means of the case of Mary Anning. (shrink)

[...] Rousseau bir yandan çağının yükselen değerlerinden yararlanırken diğer yandan bu değerlerin içeriden eleştirisini yapmayı başarabilen düşünürlerden biri olduğu için fikirleri ölümünden asırlar sonra bile önemini yitirmemiştir. Demokratik devletlerin meşruiyet krizinin giderek derinleştiği ve çoğunlukçu, majoritarian, ideolojilerin etraflıca sorgulanmaya başlandığı çağımızda, demokrasiyi çoğunluk kararına ek olarak “rıza”, “Yurttaşlık”, “sivil özgürlük”, “kamusal uzlaşı” ve “Genel İrade” kavramlarıyla birlikte ele alan Rousseau’yu yeniden okumak önemlidir [...] Rousseau-demokrasi ilişkisinin kazılıp ortaya çıkartılacağı bu metinde uğranılacak olan kavramsal duraklar sırasıyla: Eşitsizlik (doğal ve toplumsal), (...) özgürlük (doğal ve sivil), politik bütün (bodypolitic), Genel İrade, ortak iyi (common good) ve Egemen olmalıdır. Söz konusu kavramlar, Rousseau’nun onlara yüklediği özgün anlamları gözden kaçırılmadan sanki ilk defa karşılaşılıyormuşçasına bir zihin açıklığı ile okundukları zaman, onun demokrasi görüşü de gün ışığına çıkartılabilir. (shrink)

Bu çalışmada; bilim, sözdebilim ayrımına yönelik tasarlanan öğretim etkinliklerinin, 7. sınıf öğrencilerinin sözdebilimsel inançlarına ve eleştirel düşünme becerilerine etkisini araştırmak ayrıca hangi bilimsellik ve hatalı bilimsellik ölçütlerine sahip olduklarını belirlemek amaçlanmıştır. Bu amaçlar doğrultusunda araştırmanının modeli iç içe karma desen olarak belirlenmiştir. Çalışma, 2018-2019 eğitim öğretim yılının ikinci döneminde, Kocaeli ili Başiskele ilçesinde bulunan bir devlet ortaokulunda gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın nicel kısmında bir deney (n=29) ve bir kontrol (n=30) grubu olmak üzere 59 öğrenci, nitel kısmında ise deney grubunda bulunan 29 öğrenci (...) bulunmaktadır. On hafta süren araştırmada deney grubunda; farklı sözdebilimsel içerikler yer alan bilim, sözde–bilim ayrımı bağlamında hazırlanan etkinlikler ile öğretim gerçekleştirilmiş, kontrol grubundaysa mevcut öğretim programında öngörülen etkinliklerle ders işlenmiştir. Çalışmaların tamamı seçmeli bilim uygulamaları derslerinde gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak; Sözdebilim İnanç Ölçeği, Eleştirel Düşünme ölçekleri Takımı ve araştırmacı tarafından geliştirilen öğrenci görüşme formları kullanılmıştır. Verilerin analizinde, karışık ölçümler için iki yönlü varyans analizi ve içerik analizi kullanılmıştır. Ayrıca veri analizlerinde, SPSS 18.0 paket programı ve Nvivo 12 nitel veri analizi programından yararlanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre, 7. sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme becerileri orta, sözdebilimsel inançları yüksektir. Tasarlanan öğretim etkinlikleri öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerini arttırmış, sözdebilimsel inançlarını azaltmıştır. Öğrenci görüşlerinde tespit edilen hatalı bilimsellik ölçütleri, mantığa bürüme, etkililik, bilimsel kavramlar içerme, otoriteye dayanma, kaynak içerme, geçmişten gelen bilgi ve çoğunluk görüşüdür. Öğrenci görüşlerinde tespit edilen bilimsellik ölçütleri ise ölçütleri kanıtlanabilirlik, test edilebilirlik, tutarlılık, tekrarlanabilirlik, bilim dünyasının desteği, mantığa aykırılık ve kasıtlı bilimsel jargondur. Yapılan sözdebilimsel içerikli etkinlikler arasında öğrencilerin en fazla hataya düştükleri etkinlikler astroloji ve antik astronot kuramı olmuştur. (shrink)

Azərbaycan elm tarixini tədqiq edərkən dövrün tələbindən çıxış edilərək ərəb və fars dillərində yazılmış çoxlu əsərlərə rast gəlirik. Bu əsərlərdən biri də dahi alim Nəsirəddin Tusinin fars dilində məntiqə dair yazdığı Əsasül-iqtibas əsəridir. Əsər ilk dəfə 2022-ci ildə nəşr edilərək oxucu və tədqiqatçıların ixtiyarına verilmişdir. Əsasül-iqtibas əsəri XIII əsrin ortalarında yazılmışdır. Əsərin yazılmasından təqribən səkkiz əsrə yaxın vaxt keçmişdir. Bu müddət ərzində həmin əsərdə istifadə edilən bir sıra termin və sözlər artıq müasir fars dilində istifadə edilmir. Əsərin məntiqə aid olması (...) və həm də bir sıra sözlərin günümüzdə istifadə edilməməsi onun tərcüməsini çətinləşdirən amillər kimi qeyd etmək olar. Bundan əlavə burada istifadə edilən bəzi terminlərin gündəlik danışığımzda fərqli mənada istifadə edildiyindən həmin sözlərin və terminlərin izah edilməsi zərurəti yaranmışdır. Habelə orta əsr müəlliflərinin əsərlərinin tədqiqi zamanı eyni bir sözün müxtəlif müəlliflər tərəfindən fərqli mənalarda işlədildiyinin də şahidi oluruq ki, bu da həmin termin və anlayışların Azərbaycan dilinə tərcüməsi zamanı izahının verilməsinə ehtiyac yaradır. Hal-hazırda müraciət etdiyiniz bu kitab Nəsirəddin Tusinin ən mühüm və genişhəcmli əsərlərindən biri olan “Əsasül-iqtibas”-ın tərcüməsi zamanı əsərin orijinalında işlədilmiş ərəb-fars sözlərinin izahlı tərcüməsi yönündə tərtib edilmişdir. Bu lüğətlərin tərcüməsi və izahı ilə tanış olmaqla Nəsirəddin Tusinin ərəb-fars dillərində yazılmış digər əsərlərinin tərcüməsi zamanı da yararlanmaq olar. Müəyyən bir ixtisas və peşəni və ya həmin peşə və ixtisasa aid olan terminləri başa düşmək üçün həmin istiqamət üzrə tərtib edilən terminolji lüğətlərə ehtiyac duyulur. Bu istiqamətdə zaman-zaman müxtəlif ixtisaslar üzrə terminoloji lüğətlərin nəşr edildiyini müşahidə edirik. Azərbaycan dilində məntiqi terminlərin izahından ibarət xüsusi termonoloji lüğətlərin də tərtib edilməsi zərurəti vardır. Çünki məntiq terminlərinin izahınına adətən rus dilində yazılmış ədəbiyyatda, bir neçə terminin izahı verilmiş məntiq kitablarında və ya fəlsəfi terminlərdən ibarət ensiklopediya və lüğətlərdə rast gəlmək mümkündür. Bir tərəfdən, yaranmış boşluğu doldurmaq, digər tərəfdən isə məntiq ixtisası üzrə təhsil alan tələbə və mütəxəssislərə kömək etmək üçün bu lüğəti tərtib etmək qərarına gəldik. 222 sözün izah və tərcüməsindən ibarət olan bu kitabı həmin istiqamətdə olan boşluğu doldurmaq üçün kiçik və eyni zamanda mühüm bir addım hesab etmək olar. Burada sözlərin tərcüməsi ilə yanaşı bir sıra terminlərin izahı da verilmişdir. Əsasən Əsasül-iqtibas adlı məntiqi əsəri tərcümə edərkən qarşıya çıxan çətin və mürəkkəb sözlərin izahının verilməsinə üstünlük verilmişdir. Tərcümə zamanı müxtəlif illərdə nəşr edilən Əsasül-iqtibas əsərlərinə də müraciət edilmişdir. Bu əsərlərin bəzisində Əsasül-iqtibas əsərində istifadə edilən bəzi terminlərin izahı da verilmişdir. Bu izahlar bəzən tərcümə zamanı ifadənin daha səlis və daha dəqiq başa düşülməsinə imkan vermişdir. Bu lüğət kitabı tərtib edilərkən həmin əsərlərdə mövcud olan terminlər və onların izahından da istifadə edilmişdir. Bəzən məntiqi terminlərlə yanaşı kəlam, fəlsəfə və s. elmlərdə istifadə edilən terminləri də qeyd etmişik. Çünki bu terminlər bizə məntiqdə işlədilən bəzi ifadələrin daha asan başa düşülməsinə imkan verəcəkdir. “Əsasül-iqtibasa dair terminlər” lüğəti adlı bu kitabı bu sahədə atılmış ilk addımlardan biri olduğu üçün gələcəkdə daha sanballı və həcmcə daha geniş terminoloji lüğətlərin hazırlanması nəzərdə tutulur. (shrink)

Bilim ve çarpık bilim arasına sınır çizebilmek için yapılan girişimler farklı teorilerin gelistirilmesini sağlamıştır. Henüz net bir sınır çizilememiştir ve tartışmalar devam etmektedir. İlk olarak doğrulama ve yanlışlama teorileri daha sonraları ise bilim çalışmalarını bir bütün olarak ele alan, araştırma programları olarak gören teoriler sunulmuştur. Bilimsel çalışmaların, yeni sorunlar üretmesi ve eleştirel bakış açısına sahip olması da bilim olanın sınırlarını çizebilmek için ölçütler arasında sayılmıştır. Bu çabalar ile bilim pratiklerinin irdelenmesi zamanla bilim insanına ve bilim kurumlarına yönelmiştir. Bu konunun (...) önemli bir sorunu bilim yolu ile ulaşabileceğimiz doğru bilginin ne olduğu ile neyin bilim olarak ele alınabileceğinin tek bir sorun gibi ele alınmasıdır. Bilimsel doğrunun ne olduğu ile bilimsel bilginin ne olduğu tartışması iç içe yürütülmektedir. Bir diğer sorun ise bilimin sınırlarını belirlerken bilim çalışmaları dışında etik ve sosyal ölçütler aranmasıdır. Bu yaklaşımlar konuyu çözümsüz bir noktaya götürmektedir. Diğer önemli nokta Astroloji örneğinin yanlış bilgilerle ele alınmasıdır. Bu çalışmada tartışmanın bilim pratiklerinde kalması gerektiği savunulmuştur. Çarpık bilimi ayırmak için sık kullanılan Astroloji örneği yeniden ele alınarak yanlış yargılara sebep olan bilgiler düzeltilmeye çalışılmıştır. Ayrıca önermelerin bilimsel doğruyu ayırma konusundaki önemi ve durumu tartışılmış böylece neyin bilim, neyin bilimsel doğru ve neyin bilim dışı olduğu netleştirilmeye çalışılmıştır. (shrink)

Given the personal acquaintance between Alan M. Turing and W. Ross Ashby and the partial proximity of their research fields, a comparative view of Turing’s and Ashby’s work on modelling “the action of the brain” (letter from Turing to Ashby, 1946) will help to shed light on the seemingly strict symbolic/embodied dichotomy: While it is clear that Turing was committed to formal, computational and Ashby to material, analogue methods of modelling, there is no straightforward mapping of these approaches onto (...) symbol-based AI and embodiment-centered views respectively. Instead, it will be demonstrated that both approaches, starting from a formal core, were at least partly concerned with biological and embodied phenomena, albeit in revealingly distinct ways. (shrink)

Since the beginning of the twenty-first century there has been an increasing awareness that software rep- resents a blind spot in new media theory. The growing interest in software also influences the argument in this paper, which sets out from the assumption that Alan M. Turing's concept of the universal machine, the first theoretical description of a computer program, is a kind of bachelor machine. Previous writings based on a similar hypothesis have focused either on a comparison of the (...) universal machine and the bachelor machine in terms of the similarities of their structural features, or they have taken the bachelor machine as a metaphor for a man or a computer. Unlike them, this paper stresses the importance of the con- text as a key to interpreting the universal Turing machine as a bachelor machine and, potentially, as a self-portrait. (shrink)

Wittgenstein Tractatus'ta anlamlı bir tümcenin işlevinin bir şey durumunu öne sürmek olduğunu belirtir ve böyle yapmayan bütün tümceleri anlam alanının dışına bırakır. Buna karşılık anlam alanının dışında kalan tümceler işlevsiz değildirler; onlar bir şeyleri gösterebilirler. Bu söylemek/göstermek ayrımı Tractatus için temel önemde olsa da ayrımın göstermek ile ilgili kısmını Wittgenstein yeterince açıklamaz. Bu yazıda bu kavramın özellikle de etik ve estetik söz konusu olduğunda bir bakış açısını göstermek olarak anlaşılabileceğini öne süreceğim. Algı çalışmalarında yaygın bir kavram olan bakış açısı, dilbilim (...) alanına özellikle metafor konusundaki çalışmalarla taşınmıştır. Bir metaforun belirli bir bakış açısı etkisi yaptığı sıklıkla söylenir. Wittgenstein'ın "göstermek" derken anlatmak istediği bir bakış açısı kazandırmak olarak yorumlanabilir. -/- In Tractatus, Wittgenstein states that the function of a meaningful sentence is to assert a state of affairs and excludes all sentences that do not do so from the realm of meaning. Sentences outside the realm of meaning, however, are not useless; they can show something. Although this saying/showing distinction is of fundamental importance for Tractatus, Wittgenstein does not clearly explain the part of the distinction related to showing. In this paper I will argue that this notion can be understood, especially in the case of ethics and aesthetics, as showing an aspect. Aspect, which is a widely used notion in perception studies, has been carried to the field of linguistics, especially with studies on metaphor. It is often said that a metaphor makes an aspectual effect. What Wittgenstein meant by "showing" can be interpreted as making someone recognise an aspect. (shrink)

Bu çalışmada öğrencilerin bilimle tanışmasında anahtar rol oynayan sınıf öğretmenlerinin ve geleceğin sınıf öğretmeni olan sınıf öğretmeni adaylarının bilimin doğasına yönelik görüşlerinin ve bilim-sözde bilim ayrımı inanışlarının incelenmesi ve değişkenler açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu Orta Karadeniz Bölgesi’nde yer alan bir ilin merkez ilçesinde yer alan 344 sınıf öğretmeni ve bu ilde sınıf öğretmenliği bölümünde öğrenim gören 240 öğrenci olarak belirlenmiş, gönüllülük esasına dayalı olarak 172 öğretmen ve 136 öğretmen adayından veri toplanmıştır. Bu araştırmada veriler ‘Sözde-Bilim İnanış (...) Ölçeği’ ve ‘Bilimin Doğası İnanışları Ölçeği’ kullanılarak elde edilmiştir. Konunun farklı değişkenler açısından değerlendirilmesi amacıyla ölçekler dışında ‘Kişisel Bilgi Formu’ kullanılmıştır. Özcan ve Turgut (2014) tarafından geliştirilen ‘Bilimin Doğası İnanışları Ölçeği’ 7 faktör ve 37 sorudan oluşmaktadır. Ölçekle ilgili yapılan analizlerde ölçeğin güvenirlik katsayısı 0,70 olarak bulunmuştur. Ölçek yetişkin grubu için hazırlandığından faktör analizi yeniden yapılmamıştır. Çetinkaya ve Taşar (2018) tarafından geliştirilen ‘Sözde-Bilim İnanış Ölçeği’ 3 faktör ve 21 sorudan oluşmaktadır. Ölçek ortaokul öğrencileri için hazırlandığından ve bu çalışmada da yetişkin grubu ile uygulama yapıldığından faktör analizi yeniden yapılmıştır. (shrink)

Proceedings of the papers presented at the Symposium on "Revisiting Turing and his Test: Comprehensiveness, Qualia, and the Real World" at the 2012 AISB and IACAP Symposium that was held in the Turing year 2012, 2–6 July at the University of Birmingham, UK. Ten papers. - http://www.pt-ai.org/turing-test --- Daniel Devatman Hromada: From Taxonomy of Turing Test-Consistent Scenarios Towards Attribution of Legal Status to Meta-modular Artificial Autonomous Agents - Michael Zillich: My Robot is Smarter than Your Robot: On the Need for (...) a Total Turing Test for Robots - Adam Linson, Chris Dobbyn and Robin Laney: Interactive Intelligence: Behaviour-based AI, Musical HCI and the Turing Test - Javier Insa, Jose Hernandez-Orallo, Sergio España - David Dowe and M.Victoria Hernandez-Lloreda: The anYnt Project Intelligence Test (Demo) - Jose Hernandez-Orallo, Javier Insa, David Dowe and Bill Hibbard: Turing Machines and Recursive Turing Tests — Francesco Bianchini and Domenica Bruni: What Language for Turing Test in the Age of Qualia? - Paul Schweizer: Could there be a Turing Test for Qualia? - Antonio Chella and Riccardo Manzotti: Jazz and Machine Consciousness: Towards a New Turing Test - William York and Jerry Swan: Taking Turing Seriously (But Not Literally) - Hajo Greif: Laws of Form and the Force of Function: Variations on the Turing Test. (shrink)

This volume brings together a range of influential essays by distinguished philosophers and political theorists on the issue of global justice. Global justice concerns the search for ethical norms that should govern interactions between people, states, corporations and other agents acting in the global arena, as well as the design of social institutions that link them together. The volume includes articles that engage with major theoretical questions such as the applicability of the ideals of social and economic equality to the (...) global sphere, the degree of justified partiality to compatriots, and the nature and extent of the responsibilities of the affluent to address global poverty and other hardships abroad. It also features articles that bring the theoretical insights of global justice thinkers to bear on matters of practical concern to contemporary societies, such policies associated with immigration, international trade, and climate change. -/- Contents: Introduction; Part I Standards of Global Justice: (i) Assistance-Based Responsibilities to the Global Poor: Famine, affluence and mortality, Peter Singer; We don't owe them a thing! A tough-minded but soft-hearted view of aid to the faraway needy, Jan Narveson; Does distance matter morally to the duty to rescue? Frances Myrna Kamm. (ii) Contribution-Based Responsibilities to the Global Poor: 'Assisting' the global poor, Thomas Pogge; Should we stop thinking about poverty in terms of helping the poor?, Alan Patten; Poverty and the moral significance of contribution, Gerhard Øverland. (iii)Cosmopolitans, Global Egalitarians, and its Critics: The one and the many faces of cosmopolitanism, Catherine Lu; Cosmopolitan justice and equalizing opportunities, Simon Caney; The problem of global justice, Thomas Nagel; Against global egalitarianism, David Miller; Egalitarian challenges to global egalitarianism: a critique, Christian Barry and Laura Valentini. Part II Pressing Global Socioeconomic Issues: (i) Governing the Flow of People: Immigration and freedom of association, Christopher Wellman; Democratic theory and border coercion: no right to unilaterally control your own borders, Arash Abizadeh; Justice in migration: a closed borders utopia?, Lea Ypi. (ii) Climate Change: Global environment and international inequality, Henry Shue; Valuing policies in response to climate change: some ethical issues, John Broome; Saved by disaster? Abrupt climate change, political inertia, and the possibility of an intergenerational arms race, Stephen M. Gardiner; Polycentric systems for coping with collective action and global environmental change, Elinor Ostrom. (iii) International Trade: Responsibility and global labor justice, Iris Marion Young; Property rights and the resource curse, Leif Wenar; Fairness in trade I: obligations arising from trading and the pauper-labor argument, Mathias Risse; Name index. -/- See: www.ashgate.com/default.aspx?page=637&calctitle=1&pageSubject=483&sort=pubdate&forthcoming=1&title_i d=9958&edition_id=13385. (shrink)

Amaç: Kanserle yaşayan bireylerin (KYB) bakımında, resmiyette görünür olmayan ve çoğunlukla herhangi bir profesyonel donanıma sahip olmayan, ama sürecin başından sonuna, hasta bireye eşlik eden bakım verenler kritik öneme sahiptir. Baş etmesi zor bir hastalık olan kanserle mücadele eden bireylerin bakımında, bakım verenler fiziksel, zihinsel ve sosyal birtakım zorluklarla karşılaşmaktadır. Bu araştırma, KYB’lere bakım veren, yakınlarının karşılaştıkları zorlukları gündeme getirmeyi ve ihtimam etiği perspektifinden, bakım verenlerin bakımına yönelik öneriler sunmayı amaçlamaktadır. Gereç ve Yöntem: Bu araştırma tanımlayıcı ve kesitsel olup araştırmanın (...) evreni Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi (MÜPEAH) Onkoloji kliniğinde takip edilen, 15 Mart-5 Nisan tarihleri arasında kemoterapi ünitesine ve servis hizmetlerine başvuran KYB’lerin bakım veren yakınlarıdır. KYB’lere bakım verenlerin umutsuzluk derecelerini tespit etmek ve bunu etkileyen faktörleri ölçmek için, veri toplama aracı olarak; sosyodemografik sorular, bakım alan bireyin hastalık derecesine yönelik sorular ve Beck Umutsuzluk Ölçeği sorularından oluşan bir anket elden dağıtılmıştır. Anket bakım verene yönelik sosyodemografik sorular 8, KYB’nin hastalığının durumu ile ilgili sorular 7, Beck Umutsuzluk Ölçeği 20 olmak üzere 35 sorudan oluşmaktadır ve yaklaşık 10 dakikada tamamlanmaktadır. Elde edilen veriler önce Microsoft Excel aracılığıyla dijitalleştirilmiş, ardından IBM SPSS 27.0.1 sürümüyle analiz edilmiştir. Verilerin analizinde Ki-kare, Fisher’s Exact testi ve Pearson Korelasyon analizi kullanılmış, istatistiksel anlamlılık değeri için p<0.05 kabul edilmiştir. Bulgular: Ankete katılan 151 bakım verenin 83’ü (%55,3) kadın, 67’si (%44,7) erkektir. Katılımcıların yaş ortalaması 40,09’dur. Bakım verenlerin %41,1’i umutsuzluk düzeyi ölçeğinde “minimal ya da yok”, %39,7'si "hafif düzeyde", %13.2'si orta düzeyde ve %6’sı “aşırı düzeyde” skorunu almıştır. KYB’lere bakım verenlerin demografik özellikleri ile umutsuzluk düzeyi arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Bakım verenlerin yaşı, cinsiyeti, medeni durumu, gelir durumu ve bakım verme süresi ile umutsuzluk skorları arasında anlamlı bir ilişki bulunmazken, eğitim seviyesi ile umutsuzluk skorları arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. (p=0,019). Sonuç: Bakım verenlerin, umutsuzluk düzeyleri göz önüne alındığında, önemli psikolojik yükler taşıdığına ve bu yükün, özellikle bakım verenin eğitim seviyesi ile hastanın sağlık durumu arasında belirgin ilişkiler gösterdiğine ulaşılmıştır. Bu bilgiler ışığında, sosyodemografik özelliklerin bakım verenleri önemli ölçüde etkilediği görülmüştür. Bakım verenlerin duygusal yükleri, bakım alıcılarla olan ilişkileri ve bu sürecin hem bireysel hem toplumsal düzeyde getirdiği zorluklar ve sorumluluklar, ihtimam etiği kapsamında ele alınmıştır. Araştırma neticesinde bakım verenlerin karşılaştığı zorluklar ve ihtiyaçlarının daha geniş bir toplumsal ve etik perspektiften ele alınmasının gerekliliği ortaya konmuştur. Bakım verenlerin bakımına yönelik öneriler, duygusal destek; teorik eğitim ve bilgilendirme desteği; pratik ve uygulamalı destek; kaynak erişimi ve tahsisi; tanıma ve doğrulama başlıkları altında sunulmuştur. (shrink)

Dinî tecrübe Friedrich Schleiermacher (ö.1768) ile önem kazanan ve William James’in (ö.1842) eserleriyle din felsefesinde teistik delillerin içine dahil olan bir delildir. Dini tecrübelerin birçok şekilde meydana geldiği iddia edilmektedir. Bunlardan biri de sezgidir. Bu bildirinin amacı sezgisel bilginin Tanrı’nın varlığına delil olup olmadığını ortaya koymaktır. Sezgisel yetenek, insanın fiziksel gelişimine (yani beyin) paralel olarak gelişen bir yetidir ve zihnin gelişmesiyle birlikte kapasitesi artmaktadır. Önce çocukta duygusal bir sezgi hakim iken (4-7 yaş), daha sonra çocuğun somut işlemlere geçmesiyle sezgisel yetenek (...) somutla ilişkili hale gelir. (7-11 yaş) Ve somut nesne ve durumlar (deney ve pratikler) çocuğun sezgisel yeteneğinin gelişmesine yol açar. En son aşamada yani soyut işlemler döneminde (11-17 yaş) çocuğun beyninde prefrontal lobun gelişmesine bağlı olarak akli muhakeme gelişir ve bunun etkisiyle sezgisel yetenek, akli verileri kullanarak soyut sezgiye yönelir. Sezgisel yetenek böylece üç dönemin özelliklerini gösterebilir; çocukluktan aldığı duygusal sezgi ve somut/nesnenin çağrıştırdığı somut sezgi ve aklın dış dünyadan aldığı bilgileri zihinsel süreçlerden geçirerek işlemesi sonucu gelişen akılcı sezgi. O nedenle insanlarda tek bir sezgiden bahsetmek yanlıştır. Sezginin üç türü birbiriyle eş güdümlü olarak bilgiyi elde etmek için çalışır. Bu üç sezgi türünden akılcı sezgiye önem veren İbn Sina, sezgi bilgisini rasyonel, epistemolojik alana dahil eder. Yaptığı ilim sınıflamasında sezgi bilgisini deneye dayalı bilgi türü olarak görür ve akla/deneye dayalı bir sezgi anlayışı geliştirir. Bu sezgi anlayışı, peygamberliği rasyonel bir temele oturtmak ve irrasyonel olmadığın açıklamak için de kullanır. Kudsi akla sahip peygamberler üstün zekalarının etkisiyle güçlü sezgiye sahip olurlar ve vahiy alırlar. Vahiy alan sezgisel yetenek diğer insanlarda ortaya çıkıp dini tecrübeleri şekillendirebilir mi? Peygamberlerin vahiy tecrübesini taklit ederek kendilerinde yüksek sezgisel yeti olduğunu savunan bazı kişiler (veli) ilham yoluyla bilgi elde ettiklerini iddia etmişlerdir. Dini tecrübe delilinde bu tür tecrübeler dini delil olarak sayılmaktadır. Fakat bu sezgisel bilginin kaynağı duygu mudur, somut bir gösterge (deney) midir yoksa akıl mıdır? İlham ürünü olan eserlerde her zaman duygu vardır ve bu tür ifadeler insanı duygunun hakim olduğu zihinsel bir duruma götürür. Fakat vahiy tecrübesinde duygunun yanında, somut dünyanın varlığı ve akla dayalı bir sezginin olduğu da vurgulanmaktadır. O nedenle sezgisel bilgi ürünü vahiy üç tür sezgi bilgisine dayalı iken, ilham ürünü olan sezgisel bilgi sadece duyguya dayalıdır. O nedenle ‘dini’ bir delil olarak değil ‘mistik’ bir delil olarak değerlendirmeyi hak eder. (shrink)

Paul Goodman, 1960’larda modern Amerikan toplumunun organize sistemi içerisinde dönemin gençliğinin sorunlarını ön plana çıkaran ‘Growing Up Absurd: Problems of Youth in the Organized System’ (Saçmayı Büyütmek: Organize Sistemde Gençliğin Problemleri, 1960) eseri ile sosyal bir eleştirmen olarak ön plana çıkmıştır. Amerikalı bir düşünür olan Paul Goodman’ın kısa öyküler, romanlar, şiirler ve makalelerden oluşan çalışmaları, siyaset, sosyal teori, eğitim, kentsel tasarım, edebi eleştiri, hatta psikoterapi gibi geniş bir yelpazeye dağılmıştır. Onun temel argümanı (1960: 9-10) tek bir merkez etrafında örgütlenen teknoloji (...) toplumunun başarısızlıklarını eleştirerek, mevcut düzenin insanın doğasına uygun bir biçimde yeniden inşasını vurgulamaktadır. Goodman’ın yeniden inşa süreci içerisinde insan doğasına önem veren faaliyete dayalı anarşist ideolojisi, sorumluluk duygusunun homojen bir şekilde bireyler arasında paylaşılması gerektiğini vurgular. Goodman merkeziyetçi olmayan siyaset anlayışı ile kendisini Amerikan siyasetinin ve kültürünün karşısında yer alan bir pozisyonda konumlandırmaktadır (Honeywell, 2011: 1). Diğer bir deyişle Goodman (1960: 36), anarşist geleneği formüle etmek amacıyla yirminci yüzyıl Amerikası’nın içinde bulunmuş olduğu mevcut durumdan yola çıkarak eleştirilerini ademi merkeziyetçilik, katılımcı demokrasi, özerk toplum temaları üzerine temellendirmiştir. -/- Goodman’a göre, sosyal, kültürel, ahlâk ve eğitim gibi alanlarda uygulanan kurallar günümüz devletlerini etkisi altına alan kapitalist düzen tarafından belirlenmektedir (Bakır, 2016: 110). Bu durum Goodman’ın da içerisinde bulunduğu anarşist düşünürler tarafından kabul edilebilecek bir husus değildir, çünkü anarşistler mevcut düzenin ve sosyal yaşamın otorite ve itaat yapılarıyla güçlendirilen belirli yaklaşımlar ile kontrol altına alınmasını, insanların fikirlerini özgürce ifade edemeyeceği, bir nevi entelektüel bir hapishane içerisinde yaşaması anlamına geleceğinden dolayı karşı çıkmaktadırlar (Sheean, 2003: 122). Aynı nedenlerden dolayı Goodman, modern liberalizm ve Marksizm gibi alternatif radikal ideolojileri yerinden yönetim düşüncesi ve sosyal mühendislik konusundaki eğilimleri dolayısıyla reddetmektedir. Goodman için anarşizm, özgürlük ve toplumsal değişime yeterli düzeyde arka çıkabilecek tek ideolojik çerçeve olarak görülmektedir. Ona göre (2010: 143), “anarşizm ya da daha iyisi, anarko-pasifizm (toplumsal değişim hareketleri içerisinde örgütlü şiddete ve kurumlara karşı çıkan anarşist anlayış) günümüzün gelişmiş toplumlarının bürokrasilerini, karar verme konusunda aşırı merkezîleşmelerini ve sosyal mühendislik gibi problematik durumlarını ve tehlikelerini tutarlı bir şekilde öngörmüştür”. -/- Siyaset, sosyoloji ve felsefe gibi çeşitli alanlar içerisinde etkili olan anarşist kuramlar, radikal bir söylem olarak eğitimcileri ve araştırmacıları yeni öğretilere ve uygulamalara teşvik etme konusunda itici bir güç oluşturabilmektedirler. Anarşist yaklaşımlardan eğitim kuramı ve araştırmalara yönelik daha belirleyici bir rol alması beklenmektedir, ancak bu yaklaşımlar mevcut radikal akademik görüşü büyük ölçüde etkisi altına alan Marksizm’in eğitim alanında göstermiş olduğu aynı etkiyi gösterememiştir. Anarşist düşünceleri eğitim alanı içerisinde daha etkili ve görünür kılabilmek amacıyla Paul Goodman, Francisco Ferrer ve Alexander Neill’ın ileri sürmüş olduğu çeşitli düşünceler, girişimler ve uygulamalar ortaya çıkmıştır. Bu doğrultuda Goodman’ın anarşizme ilişkin düşünceleri ile bu çalışma sıkı bir anarşizm tahlili, eleştirisi ve felsefesinden öte anarşist anlayışın eğitimdeki uygulanabilirliğine yönelik bir soruşturma içerisine girmekte ve anarşist yaklaşımın mevcut eğitim sistemlerinden hangi yönleriyle farklılaştığını, sonucunda etkili bir eğitim anlayışı ortaya koyup koyamadığını tartışmaktadır. (shrink)

Her din ve mistik kültürde ortaya çıkan dinî tecrübelerin felsefe, kelam ve fıkıh gibi bilim alanlarında farklı açıklamaları yapılmış, akli olup olmadığı sorgulanmıştır. Vahiy, keramet, vecd, hulul, tecelli gibi kavramlara açıklamalar getirilmiştir. Fakat bu tür tecrübelerin insanın fizyolojik ve psikolojik mekanizmalarıyla ne tür bir bağlantısı olduğu İslam düşünce geleneğinde pek tartışılmamıştır. Bu tür tecrübe yaşayan kişilerin sorunlu olup olmadığı tıbbi açıdan değerlendirilmemiştir. Dini tecrübeleri tıbbî bir sorun olarak ele alıp bu tecrübeleri ‘deney’ konusu yaparak inceleyen ilk düşünür William James’tir (ö.1910). (...) O, The Varieties of Religious Experience adlı kitabında her türlü ‘dini’ olarak ifade edilen tecrübeleri ele alıp açıkladığı gibi, dini olmayan ama dini tecrübelere benzer mistik tecrübeleri de araştırıp, incelemiştir. Fakat James, araştırmasında dini ve mistik tecrübe ayırımı yapmamıştır. İkili bir ayırma tabi tutulmadan bütün tecrübelerin tek bir başlık altında incelenip ‘psikolojik durum’ olarak kabul edilmesi bu bildirinin ele aldığı ana sorundur. Bütün tecrübeler tek bir başlık altında ele alınırsa peygamberlerin tecrübeleri (vahiy) ile bunun dışında yer alan mistik tecrübelerin (vecd, keramet) bir farkı kalmayacaktır. Bu ikisini ayırmak için akli kriterleri ve tecrübelerinin ana iddialarını değerlendirip ele almak gerekir. Vahiy tecrübelerinin temel iddialarıyla mistik tecrübelerin iddialarını karşılaştırdığımızda vahiy tecrübelerinin akli kriterlere uygun olduğu ve tıbbi açıdan hastalıklı bir insanın tecrübesi olmadığı görülecektir. Mistik tecrübeler de ise durum bunun tersi görünmektedir. Mistik tecrübeler geçirenlerin çoğu zaman depresyon, manik ve çoğu zaman da uyuşturucu ile ortaya çıktığı, bunalımlı ve savaş dönemlerinde bu tür tecrübelerin arttığı görülür. Bu şekilde vahiy tecrübesinin doğruluğu ortaya konduğunda toplumu etkileyen dini inançların doğru kaynağına yönelmek mümkün olur. Mistik tecrübelerin ise hastalıklı zihnin ürünü olması nedeniyle insanları saptırıcı, dinden çıkarıcı ve akıl dışı olduğu ortaya çıkar. Bu şekilde dini inançların istikameti doğru bir şekilde çizilmiş olur. (shrink)

Güvenilirci (reliabilist) bilgi teorisi, çağdaş epistemik gerekçelendirme kuramları içerisinde, dışsalcı (externalist) kuramın bir türü olarak kendisine yer bulmaktadır. Kısaca, bir inancı gerekçelendiren şeyin o inancın oluşturulduğu sürecin güvenilirliği olduğunu öne süren bu yaklaşım, bu bilişsel süreçleri özne dışı unsurlara bağladığı içinde dışsalcı bir pozisyonda yer almaktadır. Bu bilgi teorisinin tam karşı konumunda yer alan içselci (internalist) bilgi teorisi ise, özne merkezli bir yaklaşımla, doğru inancı gerekçelendirecek yöntemin, kişinin kendi zihinsel yapısından yola çıkarak, belli kognitif süreçler sonucunda ulaşılabileceğini öne sürmektedir. (...) Epistemik gerekçelendirme kuramları içerisinde birçok tartışmada kendisine yer bulan bu iki bilgi teorisi, kendi içerisinde de birçok farklı kurama kapı aralamıştır. Burada içselci bilgi teorisinden ortaya çıkan erişim içselciliği, farkındalık içselciliği gibi kuramları ve dışsalcı bilgi teorisinden ortaya çıkan süreç güvenilirciliği, gösterge güvenilirciliği ve erdem güvenilirciliği gibi farklı türden kuramları örnek olarak verebiliriz. Öte yandan çağdaş epistemolojideki bu tartışmalar, dini epistemoloji içerisinde de kendisine yer bulmuştur. Özellikle Alvin Plantinga, kendi dini epistemolojisi içerisinde dışsalcı bir tutum sergilemiş ve son dönem çalışmaları içerisinde de güvenilirci bir anlayışla Tanrı inancının epistemik mahiyetini ortaya koymaya çalışmıştır. Bu makalede öncelikle dışsalclık ve onun bir türü olan güvenilirci bilgi anlayışını ve bu kuramlara getirilen eleştirileri ele almaya çalışacağız, daha sonra A. Plantinga’nın son dönem dini epistemolojisinin de yönünü belirleyen güvence (warrant) kavramını açıklayıp, bu kavramın bütün teist dinlere uygulanabilirliğini sorgulayacağız. (shrink)

Mitos ve Logos kavramları Antik Yunan uygarlığında söz kavramına karşılık gelen sözcükleri karşılamak için kullanılmıştır. Felsefe tarihinin başlangıcı için yapılan tanımlamalarda ise mitos kavramının yerine logos kavramının tercih edilmesi iki kavram arasında bir farklılığı ortaya koymak için yapılmaktadır. Bu ayrımın nedeni ise mitos’un daha çok dinsel içerikle anılması logos’un ise içerisinde bir tür akılsallık barındırması şeklindeki yorumlarda kendini göstermektedir. Ancak söz konusu ayrımın ilk doğa filozofu/ilk felsefeci olarak nitelendirilen Thales için geçerli olup olmadığı geçmişte olduğu gibi günümüzde de halen tartışılmaktadır. (...) Felsefe tarihi yazımlarında ilk sıraya konan Thales’in anılan kavramları gerçekten farklı şekilde yorumlayıp yorumlamadığı bizce de tartışmaya açık bir husustur. Bu açıdan bakıldığında Thales, söz konusu kavramları iki farklı problemler alanı olarak mı görmüştür? Onun düşüncelerinde kendinden önceki mitolojik mirasın izleri bulunabilir mi? O, katışıksız bir rasyonel midir, yoksa henüz felsefenin yeni filizlendiği bir toplumda bir ara basamağı mı temsil etmektedir? Bu makalenin içerisinde tartışacağımız bu sorular, felsefe tarihinin başlangıcına ilişkin kavramsal arka planın ne olduğu hakkında bize katkı sağlayacaktır. (shrink)

Lee McIntyre Hakikat-Sonrası (Post-Truth, 2018) adlı kitabında, hakikat-sonrası (post-truth) kavramını pazarlama ve televizyon dünyalarındaki tarihsel kökenlerine ve davranışsal psikolojideki kaynaklara dayanarak düşünsel bir kökene bağlar. McIntyre, bu kavramın yalnızca epistemolojik bir sorun olduğunu öne sürer. Bu makalede; ilk olarak hakikat-sonrası kavramı ile hakikatin bağdaşım kuramı arasında benzerlikler belirtilerek ortaya çıkan ortak epistemolojik sorunlar incelenecektir. Daha sonra, kişiselleştirme teknolojileri ve bunların istenmeyen sonuçları olan yankı odası, filtreleme baloncuğu ve siber-balkanlaştırma ile Althusser’in devletin ideolojik aygıtları arasında bir koşutluk kurularak McIntyre’ın yaklaşımı sorunsallaştırılacaktır. (...) Dahası, söz konusu teknolojiler bireyleri birer üretici-tüketiciye (prosumer) dönüştürdüğü için hakikat-sonrası kavramının hem teorik hem de pratik felsefenin alanına girmesiyle aslında ideoloji kavramına karşılık gelen bir yeniyapımdan (neologism) fazlası olmadığı ileri sürülecektir. (shrink)

Fen eğitimi ve öğretiminin anahtar unsurlarından bir tanesi bilimin doğasının ve özelliklerinin doğru bir şekilde tespit edilmesidir. Bilimin doğasına yönelik tespitler fen eğitimi yöntemlerini birçok açıdan etkilemektedir. Fen eğitimi ve fen öğretimi ile ilgili olan kişiler bilimin doğasının açık bir şekilde öğretilmesi gerektiğini kabul etmektedir. Thomas Kuhn’un bilim tarihi, bilim felsefesi ve bilim sosyolojisi alanlarını içeren incelemeleri neticesinde ileri sürdüğü bilimin yapısına, işleyişine ve doğasına yönelik tezleri (paradigma, olağan bilim, bilimsel devrimler, eşölçülemezlik, bulmaca çözme, kuram seçimi, keşif ve gerekçelendirme ayrımı) (...) fen eğitimi ve öğretimi alanında sıklıkla başvurulan kaynaklar olmuştur. Bu doğrultuda makalede mantıkçı pozitivist bilim anlayışının bilimin nesnel, evrensel, kesin gerçekleri ortaya çıkaran, sosyal-kültürel değerlerden ve ön yargılardan bağımsız, bilimsel bilginin birikimsel bir şekilde ilerlediği yönündeki iddiası bilimin gerçek doğasını yansıtamadığı düşüncesiyle Kuhn’un görüşleri çerçevesinde tartışılmaktadır. Makalenin temel savı Kuhn’un bilime ve bilimin doğasına yönelik tespitlerinin bilimin gelişen, dönüşen ve değişen yapıdaki gerçek doğasına vurgu yaptığı ve böylece fen eğitiminde sıklıkla başvurulan bilimin doğasına yönelik kavrayışı dönüştürdüğüdür. (shrink)

Çevre sorunlarının katlanarak arttığı ve biyoloji biliminin büyük sıçramalarla geliştiği günümüzde organizma kavramının incelenmesi, hem kendi doğamızı (dolayısıyla da diğer canlılarla etkileşimlerimizi) hem de günümüz biyolojisindeki değişimleri daha iyi anlayabilmemiz için faydalı olacaktır. Bu çalışma, organizma kavramını özellikle organizma-çevre etkileşimi üzerinden inceleyerek günümüz biyolojisindeki önemini vurgulayacaktır. Organizma kavramı özellikle Modern Sentezden, Genişletilmiş Evrimsel Senteze geçişle birlikte ayrı bir önem kazanmıştır. Köklerini yirminci yüzyılın başlarındaki organizma-merkezci biyolojiden alan bu kavramın gelişimi, son birkaç on yıldır biyoloji biliminde gerçekleşmiş olan gelişmelerle (özellikle (...) gelişim biyolojisi, sistem biyolojisi ve ekoloji dallarında) iyice dinamikleşmiştir. Organizma kavramının gelişimini incelemek sadece biyoloji biliminin felsefesi açısından değil, bunun yanında, insan olarak kendi biyolojik varlığımızı -organizma- ve çevremizle (hem abiyotik hem de biyotik) olan etkileşimlerimizi, tekrar düşünmek açısından değerlidir. (shrink)

Michel Foucault’nun çalışmalarının merkezi noktalarından birisini, Batı kültüründe insanların, özneye dönüştürülmesinin tarihini ortaya çıkarmak oluşturmaktadır. Diğerini ise, özneye dönüştürme tekniklerine karşı verilen mücadeleler, çeşitli iktidar tekniklerinin dayattığı bireysellik ve kimlikten kurtulmanın, özgürleşmenin imkânı oluşturmaktadır. İnsanları, öznelere dönüştüren süreçleri bir bütün olarak ele almak yerine, çeşitli nesneleştirme kipleri üzerinden incelemenin daha akıllıca bir yol olduğunu düşünen Foucault, çalışmalarında insanı özneye dönüştüren üç ayrı nesneleştirme kipine yoğunlaşır. Bunlar; kendilerine bilim statüsü kazandırmaya çalışan filoloji gibi araştırma kipleri, deli ile akıllı, hasta ile sağlıklı, (...) suçlular ile “iyi çocuklar” gibi “bölücü pratikler” olarak adlandırılan pratiklerde ortaya çıkan nesneleştirilme kipleri ve son olarak cinsellik gibi alanlarda bir insanın kendini özneye dönüştürme biçimindeki nesneleştirme kipleridir. İnsan, özneye dönüştürme süreçlerine girerken, iktidar ilişkilerine de dâhil olur. Çünkü bireyleri özne yapan iktidar teknikleridir. Özne sözcüğünün taşıdığı bütün anlamlar, boyun eğdiren ve tabi kılan bir iktidar biçimi telkin etmektedir. Bundan dolayı, özneye dönüşme süreçlerine karşı mücadeleler söz konusudur. Özne, iktidar ve şiddet arasındaki ilişkinin nasıl kurulduğuna dair düşünen Foucault, öznesi olarak tanıtıldığımız deneyimlerin kurulmasını gerçekleştiren bir iktidar alanı olduğunu, şiddetin de modern iktidarın kurumsal ağı içerisinde gelişen öznellik deneyimleri çerçevesinde her yere sirayet ettiğini belirtmektedir. İktidarın kurumsal düzeyde, düzenleyici ve denetleyici mekanizmalar sayesinde toplumsal ağın en uç yerlerine kadar sirayet etmesiyle birlikte şiddet, normlar, tüzükler ve prosedürler aracılığıyla belirli bir kapatma içinde gelişmektedir. Ancak, Foucault, şiddetin, iktidarın etkili bir aracı olduğunu kabul etse de, iktidarın esasını oluşturmadığını belirtmektedir. Bu çalışmada, Foucault’nun kuramsal çözümlemelerinden hareketle, özne, iktidar ve şiddet arasındaki ilişkiyi nasıl ele aldığı tartışılacak, onun düşünsel serüveni açısından önemli olan bu kavramların kendi tarih anlayışı bağlamında bir çözümlemesi yapılacaktır. Ayrıca, modern iktidar ilişkilerinin dayatmış olduğu öznellik deneyimlerine ve inceltilmiş şiddet araçlarına karşı verilecek direnişin imkânları sorgulanacaktır. -/- . (shrink)

Ölümcül Hastalık Umutsuzluk adlı eserinde umutsuzluğu, ben’in bir hastalığı ve kendine yönelen bir ilişkinin sonucu olarak ele alan Danimarkalı filozof Søren Aabye Kierkegaard, bu hastalığın kişide üç farklı şekilde görülebileceğini öne sürmüştür: “(a) bir ben’i olduğunun farkında olmayan umutsuz kişi, (b) kendisi olmak isteyen umutsuz kişi ve (c) kendisi olmak istemeyen umutsuz kişi.” Kierkegaard’a göre kendi ben’ininden kurtulmak isteyen kişi, “olmak istediği ben” hâline gelemediği için olduğu ben’ine katlanamamakta ve bu nedenle umutsuzluk yaşamaktadır. Bu çalışma kapsamında Kierkegaard’ın benlik ve (...) umutsuzluk ilişkisi üzerine yaptığı bu tespitin, sosyal psikoloji alanının önde gelen araştırmacılarından biri olan Edward Tory Higgins’ın Benlik Uyuşmazlıkları Kuramı üzerinden okunabileceği öngörülmektedir. Higgins, geliştirdiği kuramda çoklu bir benlik ayrımına gitmekte ve benliği gerçek benlik, ideal benlik ve olması gereken benlik olmak üzere üç alana ayırmaktadır. Bu ayrıma göre gerçek benlik, kişinin sahip olduğunu düşündüğü özelliklerin; ideal benlik, kişinin kendisi olmak için idealde sahip olmayı arzu ettiği özelliklerin; olması gereken benlik ise kişinin taşımak zorunda olduğunu düşündüğü özelliklerin bir bütününü temsil etmektedir. Söz konusu özellikler, kişinin kendi kişisel bakış açısına dayalı olabileceği gibi başkalarının bakış açısından da kaynaklanabilmektedir. Higgins’a göre ikili benlik durumları arasındaki uyuşmazlık (örneğin gerçek benlik-ideal benlik ya da gerçek benlik-olması gereken benlik) kişide, kendi beklentilerini ya da başkalarının beklentilerini karşılamada yetersiz kaldığı yönünde negatif duyuşlar yaratmaktadır. Bu duyuşlar arasında depresyonun bir parçası olan umutsuzluk da yer almaktadır. Şimdiki çalışma Kierkegaard’ın tasvir ettiği “olmak istediği ben hâline gelemediği için olduğu ben’ine katlanamayıp umutsuzluğa yakalanan” kişinin içinde bulunduğu durumu, Higgins’ın öne sürdüğü “gerçek benlik-ideal benlik uyuşmazlığının depresyonla (dolayısıyla umutsuzlukla) ilişkili olabileceği” argümanıyla ilişkili bir biçimde ele almayı ve bu yolla benlik ve umutsuzluk ilişkisini felsefe ve psikoloji disiplinlerinin kesişiminde incelemeyi amaçlamaktadır. (shrink)

Mimarlık diğer sanat dallarından iki bakımdan ayrılır. İlk olarak mimari yapıtlarla etkileşim kaçınılmazdır. Müzik dinlemeden, tiyatro veya sinemaya gitmeden, resim veya heykel sergilerini gezmeden yaşamımızı sürdürebiliriz ancak mimari yapılar olmadan bu olanaklı olmaz. Bu bakımdan mimarlık sanatlar içinde belki de insan yaşamını en fazla etkileyen daldır. İkinci olarak mimarlık bir yaşam gereksinimini karşılayan, böyle bir işlevi olan belki de tek sanat dalıdır. Örneğin resim, heykel, şiir, sinema veya tiyatro yapıtlarını sanatsal açıdan değerlendirirken hangi gereksinimimizi karşıladıkları sorusunu sormayız. Buna karşılık mimari (...) yapılar barınma başta olmak üzere bir dizi maddi gereksinimimizi karşılarlar. Hangi gereksinimi karşılamak amacıyla yapıldıkları sorusu onların sanatsal açıdan değerlendirilmesinde önem taşır. Bu yazıda mimarlığın sanatlar içindeki bu iki özgünlüğünü dikkate alan bir düşünürün, Ömer Naci Soykan'ın mimarlık konusundaki görüşlerini sırasıyla “mimarlıkta temel nitelikler”, “mimarlık etkinliği”, “mimarlık dili” ve “mimarlık estetiği” başlıkları altında ele alacağız. (shrink)

Felsefe Optiğinden Aşkın Renkleri kitabı Senail Özkan’ın bir takdim yazısı, giriş ve yedi bölümden oluşmaktadır. Kitapta kaynakçaya yer verilmemiştir. Halilov, kitabın giriş kısmında ‘aşk’ın ne olduğunu ve hangi ilim dalı tarafından ele alınması gerektiğini açıklamıştır. Ona göre aşk insanın manevi âleminin en derin katmanlarında ortaya çıktığı için temel itibariyle bilinçdışı alana aittir. İlim onu irdeleyemez, aşk, ilim için muğlak bir alandır ve mantıki düzlemde değerlendirilmesi oldukça zordur. İlim açısından incelenemediği için bu işi felsefe ve şiir üstlenmektedir.(s.16, s. 55) Şiir ve (...) aşk ilişkisine değinen Halilov, şiirin aşk ile büyük bir ilgisi olduğunu Doğu’da ve Batı’da aşk konusunun şiir sanatının kapsamı içinde değerlendirildiğini söyler. Doğu’da Nizami, İbn Arabi, Mevlana, Fuzuli, İkbal ve Cavid’e kadar Doğu şairlerinin aşk konusunu ele aldığı ve bununla ilgili eserler verdiğini ekler. Halilov’a göre Doğu’da aşk, ‘ilahi nitelikte’ ele alınmaktadır. Bütün kitap boyunca ‘ilahi aşk’ meselesi üzerinde duran Halilov bazen bu görüşü savunmuş bazen de tutarsız ve gerçek hayattan uzak olduğunu anlatmaya çalışmıştır. Ona göre aşk, ilahi olmaktan ziyade ferdi, bireysel veya insanidir. Aşk, ‘yerle gök arasında’ olması gerekmektedir. Bu açıdan Halilov aşkı, rasyonel bir düzlemde alan Batı öğretisini tercih ettiğini söylemektedir.(s.18) Fakat kitabına baktığımızda aslında Halilov’un bazı gerekçeler nedeniyle bu konuda biraz tereddütte kaldığını göreceğiz. (s.25). (shrink)

Genetics: Medical, Theological and Ethical Aspects Tibbi, Dini ve Etik Boyutlariyla Genetik -/- Genetik bilimi biyolojinin botanik ve zooloji alanındaki uygulamalarını aşarak, sınırlarını önce antropolojiye sonra tıbba doğru hızla genişletmiştir. Öyle ki artık biyokimyadan onkolojiye kadar neredeyse tüm biyomedikal disiplinler, genetiğin kavramları, ilkeleri ve metodolojisi ile aşılanmıştır. Modern tıbbın uygulama alanında geniş bir yer tutan genetik bilimi, bir hastalığa dair risk analizi, teşhis ve tedavi seçeneklerinin belirlenmesi, prognozun değerlendirilmesi gibi klinik uygulamanın farklı evrelerinde söz sahibi olmaktadır. İçinde bulunduğumuz 21. yüzyılda (...) ise bu etkileşim eskisinden daha da güçlü hale gelerek devam etmektedir. Genetik biliminin klinikteki etkilerinin kapsamlı bir şekilde değerlendirildiği bu kitap, tüm dünyada tıbbın seyrini değiştirecek gelişmelere zemin teşkil eden genetik disiplininin olumlu ve olumsuz etkileri hakkında okuyucuya yetkili ağızlardan bilgiler taşımayı ve daha net bir fikir oluşturmayı hedeflemektedir. Kitapta dört ana bölüm bulunmaktadır. İlk bölümde doğum öncesi genetik uygulamalara, ikinci bölümde doğum sonrası (çocuk ve erişkinde) genetik testlere, üçüncü bölümde tıbbi genetiğin sıcak tartışma konusu olan Spinal Müsküler Atrofi’ye (SMA) ve dördüncü bölümde ise genetik bilgiyi felsefi bakışla ele alan makalelere yer verilmiştir. Genetiğin tıp pratiğini değiştirici ve dönüştürücü etkisine multidisipliner bir yaklaşımla ışık tutmayı amaçlayan bu eserin genetik hakkındaki Türkçe literatüre katkıda bulunmasını ümit ediyoruz. (shrink)

ENG: The advancement of artificial intelligence (AI) presents a duality of opportunity and risk. On the one hand, there are potential dangers inherent in the development of AI. However, on the other hand, the advent of AI also offers humanity a multitude of possibilities for improvement and advancement. The aesthetic values and cultural expressions that artists encounter in their environment serve to redefine the aesthetic judgments they form, thus determining the paths they subsequently follow. The objective of this research is (...) to examine the impact of AI on the field of aesthetics and culture to identify the changes and transformations occurring within the world of art and design. In the conventional domain of aesthetics, emphasis is placed upon the finished object as a singular entity that will be interpreted as a completed work. In contrast, the emerging field of ‘new aesthetics’ prioritizes the atmosphere, directing our focus to the physical object, which is perceived as a spatial extension. Accordingly, the object is not defined by its intrinsic content, but rather its capacity to expand and occupy space. Thus, the domain of aesthetics has evolved to encompass a spatial dimension. Despite the growing interest in the aesthetic dimensions of AI, there has been little discussion to date about the relationship between atmosphere and the field of AI. This study aims to highlight the lack of attention given to this topic in academic discourse and to introduce a new approach to it. Several implications (regarding general propositions and constituents AI aesthetics) has been placed and finalized with layers of hallucination. The application of AI enables the augmentation of the hallucinatory capabilities of the imagination. However, a current challenge is the tendency of AI-powered digital assistants, such as ChatGPT, to hallucinate and present unreal information as if it were real. In this sense, the relationship between AI and hallucination is evolving in a manner that is perceived to be negative. This is justified given the problematic nature of this issue in scientific studies. However, when considered from the perspective of artistic production, there may be potential for new avenues of creativity and imaginative expression. A reappraisal of the role of atmospheric factors in space design is required. The introduction of a novel aesthetic layer to the atmosphere through the use of AI is a possibility, given the hallucinatory tendencies of AI. - TR: Yapay zekanın gelişimi, insanlık için önemli fırsatlar sunarken, aynı zamanda yeni zorluklar ve riskler de ortaya çıkarmaktadır. Ancak, doğru bir şekilde yönetildiğinde ve kullanıldığında, yapay zeka teknolojisi insan hayatını önemli ölçüde iyileştirebileceği ve birçok alanda yenilikler getirebileceği ön görülmektedir. Estetik değerler ve kültürel ifadeler, sanatçıların estetik yargılarını yeniden tarif etmekte ve izledikleri yolları belirlemektedir. Bu araştırma sanat ve tasarım dünyasındaki değişim ve dönüşümleri incelemek adına yapay zekanın estetik ve kültür alanına tesirini irdelemektedir. Konvansiyonel estetikte nesneye tamamlanmış bir çalışma olarak yorumlanacak bitmiş bir varlık olarak odaklanılmıştır. Ancak atmosferi merkeze alan yeni estetik, odak noktamızı mekandaki fiziksel bir uzantı olan nesneye yöneltmektedir. Dolayısıyla nesne 'içerdiği' şeyle değil, mekana yayılma şekliyle karakterize edilmektedir. Böylelikle estetik teori mekânsal katmanlar edinmiştir. Yapay zeka bağlamında estetik tartışmalarında bir ivme kazanılmış olsa da aynı hareketlilik atmosfer ile yapay zekanın ilişkisinde henüz kurulmamıştır. Bu çalışma literatürdeki bu eksikliğe işaret etmeyi ve bir giriş yapmayı hedeflemektedir. Tartışma önermeler olarak şu başlıklar altında toplanmıştır: Teknik arkaplandaki atmosfer tecrübesinin önemi; Deneyimi fazla olan aktörlerin hiyerarşisi; Kısmi telif hakkına yönelik ‘kısmi’ tanımlamalarının gerekliliği; Çizim becerisiden atmosfer üretme becerisine bir yolculuk; Kültürel ve bedensel referansların yorumlanabilmesi. Yapay zekanın estetiğine dair yapı taşları ise şu başlıklar altında toplanmıştır: Estetik akıntı; Yarı-geçirgen bir estetik; Yapay zekanın ara-fenomen olarak incelenmesi; Metaforik istemler; Halüsinatif katmanlar ve alternatif değerlendirmeler. Çalışmanın sonunda odaklanılan konu yapay zekanın gücü ile imgelemin halüsinatif katmanları artırılabilme potansiye olmuştur. Halüsinasyona dair şuan gündemde olan yegane konu ChatGPT gibi yapay zeka asistanlarının halüsinasyon görmeleri ve gerçek olmayan bilgilerin gerçekmiş gibi sunulmasıdır. Bu haliyle yapay zekanın halüsinasyon ile ilişkisi negatif bir tandansta ilerlemektedir. Bu bilimsel çalışmalarda bir problem olması sebebiyle haklı bir negativiteye sahiptir. Ancak sanatsal üretim tabanında bakıldığında imgelemde yeni kapılar açılabilir. Bu konu özellikle mekanın tasarımına gelindiğinde atmosferik etmenler yeniden değerlendirilmelidir. Atmosferin yapay zeka ile yeni bir estetik katman açması yapay zekanın halüsinasyon yatkınlıklarıyla gerçekleşebilir. (shrink)